Helderheid in circulair ondernemen gastcollege

Door: Arjan van Jaaren
Founder, Circular Clarity
Gepubliceerd: 15 september 2021

“Ontzettend trots op het feit ik na jarenlang hard werken samen met Marco Rog, afgelopen week onze eerste gastcollege’s mochten geven over onze kijk op circulair ondernemen met de circulaire mens centraal”.

Aan ieder proces gaat veel denk- en schrijfwerk vooraf. Maar ook vaak het samenwerken in verschillende proeftuinen samen met een groep geweldige ondernemers om te inzichten te komen. Inzichten die ons in staat stellen om waarden te creëren – en daarmee belangrijke versnelling aan te brengen in een tijdperk waar “tijd” het meest kostbare bezit is om impact te maken.

Ik deel vandaag zo’n creatief proces wat aan onze eerste gastcollege’s vooraf is gegaan. 

“An open mind is our gateway to change…”

Circulair denken is een manier om jezelf multi-dimensionaal te ontwikkelen tot een daadkrachtig ‘katalysator en navigator van waarden’. Circulair denken helpt om in een complexe wereld een bepaalde eenvoud te bewaren, zodat je kunt (leren) sturen vanuit een positief stabiel persoonlijk gevoel – terwijl de wind soms even draait van richting. 

Vergelijk het met leren loslaten en vertrouwen, een proces wat vaak samengaat met een moeilijke periode in je leven. Moeilijke tijden zijn als vruchtbare grond waar oplossingen organisch ontkiemen. 

En wanneer je de kern van je stabiele positieve persoonlijkheid verbindt met impact maken, dan ga je circulair ondernemen. Werk en leven komen in balans. Er ontstaan oneindig veel richtingen en mogelijkheden om jezelf en je onderneming toekomstbestendig door te ontwikkelen. En financieel minder kan zelfs emotioneel en sociaal heel veel meer betekenen. Reken maar uit je indirecte winst.

Circulair ondernemen is anders dan de circulaire economie

Circulair ondernemen is niet hetzelfde als de circulaire economie. Waar de circulaire economie (CE) zich richt op het circulair maken van bijvoorbeeld producten, diensten en organisaties, gaat het bij circulair ondernemen (CO) vooral om meervoudige waardecreatie – het in evenwicht brengen van alle waarden die ertoe doen. Je evolueert je bestaande businessmodel tot een gezond zakelijk ecosysteem met als kernbegrippen: tijd besparen, processen vereenvoudigen en het creëren van balans.

Circulair ondernemen kan je ook wel betekenisvol werk doen noemen. Of meervoudige waardecreatie realiseren. Wat circulair ondernemen krachtig maakt is dat het een ontwikkelmethode voor jezelf en je bedrijf is waar je alle waarden en goed werkende elementen meeneemt. Je gaat leren hoe je je eigen intrinsieke waarden en talenten, naar ook je zakelijke strategie en ambities in evenwicht met circulaire (sociale en ecologische) waarden gaat brengen. Dus je zult ook van sommige dingen afscheid willen nemen. En alles wat wegvalt, vul je op met waarden. Rust of hard werken mag je zelf bepalen. Het gaat niet om rennen en sneller, maar om bewust en van binnenuit. 

Het spanningsveld waarin we ons begeven

In eerste instantie zul je dit ook meet- en kenbaar naar de buitenwereld willen maken. Daar vragen stake-holders vaak om. Als impact maken uiteindelijk gewoon uit je kern van zijn komt, dan gaan alle volgende stappen veel makkelijker.

Teun van de Keuken heeft zich ooit aangegeven als medeplichtige van slavernij. Kijk wat Tony Chocolonely binnen tien jaar heeft bereikt. En inmiddels zijn er tal van inspirerende voorbeelden om te volgen. Maar wil je het écht doen, zul je het zullen moeten doorleven. 

Het resultaat is meer energie persoonlijk. Meer aantrekkingskracht voor nieuwe klanten, de volgende generatie en meer. En het resultaat zal ook een authentiek inzicht zijn wat jou unieke betekenis is. Er is ruimte voor iedereen, uiteindelijk zullen alle oud economische gedachte en ondernemingen moeten transformeren als we onze aarde opnieuw leefbaar willen maken. 

De toekomst is op zoek naar jou! Ben jij ook op zoek naar de toekomst?

Door ‘het te doen’ leer je in een complexe wereld ‘de kracht van eenvoud’ te benutten, zodat je koersvast kunt sturen vanuit een  positief gevoel, ook wanneer de wind draait van richting of als er storm op komst is. Aanpassingsvermogen is hét kapitaal van de toekomst. 

Jij bent ‘het’. Maar hoe kan je ‘het’ doen als jezelf ‘het’ bent? Je zult om dit te ontdekken je eigen waarden moeten opzoeken. Maar ook je angsten moeten confronteren. Want als je ‘het’ bent, ga je ‘het’ vanzelf doen. Dit hoef je nu niet te begrijpen, maar neem ‘het’ mee. Johan Cruyf zei: “je moet het zien, om het te begrijpen…”

En in de wereld van veel zachte begrippen, is het noodzaak om de harde zaken mee te nemen. Als je impact maakt, zul je het ook moeten verantwoorden.

Wie ben jij eigenlijk? Lastige vraag. En laat hem daarom ook los. 

“Life is a journey, not a destination…” 

Jij bent feitelijk de facilitair manager van je eigen bestaan. En terwijl 100.000 dingen je zullen afleiden van wie je bent, als je je goed bewust bent van je eigen waarden, ben jij die koersvaste baken waar ook anderen op leren vertrouwen. Je gaat het samen doen. En samenwerken is belangrijk. Want samen bereik je meer. 

Leer waarden ontdekken

Een multi-dimensionale benadering van denken zorgt er ook voor dat je niet alleen een rechte weg naar succes zo snel mogelijk aflegt. Circulair denken zorgt ervoor dat je steeds meer waarden gaat ontdekken en leert verbinden aan wie je bent. Succes anders meten betekent dat je niet je hele leven hoeft te rennen om een doel te halen. Je doorleefd waarden en voelt je hier goed bij – en je deelt die waarden om op verschillende plaatsen samen met anderen waarden te creëren en delen. Samen op weg om het niet meer over succes te hebben waardoor sommige vrienden zich buitengesloten voelen. Je belichaamt het gevoel van succes, waardoor je anderen ook beweegt en inspireert – en jij leert op beurt weer van een ander.

Samenwerken

Ik schets een voorbeeld.

Een westerse antropoloog deed onderzoek  naar gedrag. Hij naam een groepje van tien kinderen mee uit een dorp en ging naar een veld. De kinderen hadden honger.

De antropoloog plaatste een mand met overheerlijk vers fruit bij een boom en tekende een streep in het zand. “Wie het eerst bij de boom is wint de mand met fruit” en hij telde af. Vier, drie, twee, één, GO!!! Maar niemand rende. De kinderen pakte elkaars hand en liepen naar de mand. Ze gingen rustig zitten en deelde het fruit.

De antropoloog die leiderschap en waarden bestudeerde, was verbaasd en vroeg: “waarom wilde geen van jullie de mand met fruit winnen..?” Waarop één van de kinderen antwoorden: “hoe kan één kind nou gelukkig zijn als de anderen dat niet zijn? Het geluk begint met de schaduw die deze boom ons brengt. Als we samen delen, kunnen we samen later het verhaal van deze boom en de mand fruit delen met mensen die ook op zoek zijn naar het gevoel van vertrouwen en samenzijn. En met dat gevoel kan je zelfs honger doorstaan.

“Ubuntu” betekend “ik ben omdat wij zijn” in het Afrikaans en is een prachtig voorbeeld van delen. 

Ik denk dat we nog heel veel kunnen maar vooral moeten leren van voorbeelden die er allemaal al zijn, maar een andere manier van denken van ons vereisen. En daar ligt dan ook gelijk te moeilijkheid. 

Toen ik ooit samen met een ondernemer die kanker had onder een boom zat, hadden we het over dit verhaal. Hij gaf mij een investering zonder dat hij hiervoor iets terug wilde, behalve één belofte. Ik wil graag dat mijn kinderen jou kunnen bellen als er iets is. En vertel ze dan dit verhaal, net zoals wij het hier vandaag onder onze boom van schaduw delen. En net zoals ik dit verhaal hier vandaag met jullie deel.

Als je eenmaal terugkijkt op je leven, gaat het nu eenmaal om hele andere waarden. 

Ga eens uit van het simpele feit dat iedereen kernwaarden behelst. Iets wat ieder mens uniek maakt en energie geeft. En van al die unieke energiebronnen kan jij een stukje meenemen, als je hiervoor openstaat. En dat openstaan is iets waar je constant aan kunt werken. Het leven zit nu eenmaal vol uitdagingen, dus des te beter en creatiever je die uitdagingen kunt omzetten in de waarden waar je iets van leert, des te leuker het is. Ook als je een keer keihard op je bek gaat. Valkuilen kan niemand dichtmaken; je zult je ogen onderweg altijd open moeten houden. 

Wie is jou échte mentor in dit leven?

Een mentor, vriend en ook jij zelf kan best een spreekwoordelijke deur openzetten. Ik bedoel hiermee een inzicht creëren waar je op je eigen manier iets aan kunt hebben. Als je intelligent bent zelfs meerdere deuren. Maar iedereen heeft een vorm van natuurlijke intelligentie in zich. Iets wat aangeboren is. En als je die intelligentie leert benutten, dan gaan er deuren voor jou open. Iedereen is anders en gelukkig maar. Maar benut je talent om positieve impact te maken.

We geven een voorbeeld hoe we binnen het ecosysteem (netwerk) van Circular Clarity met onze partners werken. Wij wisselen constant waarden uit op zoek naar een volgende stap voor onszelf, maar ook voor het organisch bewegend netwerk om ons heen.

Geloof in je eigen authentieke kracht

We zijn allemaal authentieke mensen die vanuit een andere kernwaarde hun batterij dagelijks opladen, maar allemaal mensen die een stukje positiviteit terugleveren aan het net van Circular Clarity. En we kunnen allemaal vanuit onze kennis en kunde ondernemers helpen met het oplossen van uitdagingen en daarmee het creëren van waarden. Dus wat de vraag van een facultair manager ook is, grote kans dat we een waardevolle stap kunnen delen. Maar het begint allemaal met goed luisteren naar de wens – en niet verkopen van je waar. En in die reis zul je vooral moeten leren om jezelf weg te cijferen. Je leert hiermee dat waarden creëren buiten het ego ontstaat. Een lastige als je kijkt naar oud economische bedrijven en netwerken die zich toch nog vaak op de enkelvoudige financiële waarden concentreren.

We respecteren elkaar. Leren van elkaar. We zien hoe mensen hun kernwaarden ontdekken, benutten en doorleven. Alles is met elkaar verbonden. 

Bedankt gastcollege’s voor enorm veel inspiratie om volgende stappen te maken. We hebben zo veel kennis en verhalen die we met jullie willen delen. Maar we gaan het lekker eigenwijs anders doen.

We gaan aan de slag. We gaan het klein maken en doen. We zullen onszelf in allerlei oncomfortabele bochten wringen om een soort nieuw comfort te ontdekken. Wen alvast aan het feit dat verandering en onzekerheid bij de toekomst horen. Dat is één ding wat zeker is!

Meer artikelen…